Kurban Bayramı yaklaşırken Müslümanlar, kurban ibadetini yerine getirmenin yollarını merak ediyor.
En çok merak edilen konuların başında ise hisse ile kurban kesmenin dini hükmü geliyor.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın da zaman zaman açıklamalar yaptığı bu konuda, Hanefi ve Şafii mezheplerine göre bazı farklılıklar bulunuyor.
Büyükbaş kurbanlarda hisseyle kesim caizdir
Hanefi mezhebine göre, büyükbaş hayvanlar (sığır ve deve) en fazla yedi kişi arasında ortaklaşa kesilebilir. Her bir kişinin kurban ibadeti niyeti taşıması şartıyla bu durum caiz kabul edilmektedir. Hissedarların kurban niyeti dışında, sadece et alma amacı taşıması uygun görülmez.
Şafii mezhebinde de yedi kişiye kadar büyükbaş hayvanda ortaklık mümkündür. Ancak bu mezhepte de niyetin açık ve net bir şekilde kurban ibadeti için yapılması gerekir. Hissedarlar arasında sadece et alma niyeti olanlar varsa kurbanın geçerliliği şüpheli hale gelebilir.
Küçükbaş hayvanlarda hisse yapılamaz
Kurbanlık olarak kesilebilecek küçükbaş hayvanlar koyun ve keçidir. Hem Hanefi hem de Şafii mezheplerine göre, küçükbaş hayvanlar sadece bir kişi adına kurban edilebilir. Küçükbaş hayvanda birden fazla kişinin hisse ile ortak olması dinen caiz değildir. Bu durum kurbanın ibadet niteliğini ortadan kaldırır.
Hisse ile Kurban Kesmenin Hükmü
Hisse ile kurban kesmek, özellikle büyükbaş hayvanlarda sıkça tercih edilen bir uygulamadır. Fıkıh mezheplerine göre bu konuda bazı şartlar bulunmaktadır:
- Büyükbaş hayvanlarda (sığır, deve), genellikle en fazla yedi kişi ortak olabilir ve her ortak kurban ibadeti niyetiyle kurbana iştirak etmelidir.
- Hissedarların kurbanı sadece et almak amacıyla değil, ibadet niyetiyle kesmesi gerekir. Aksi halde kurban geçerli olmaz.
- Küçükbaş hayvanlarda (koyun, keçi) ise hisse ile ortaklık caiz değildir; yani küçükbaş kurbanlar sadece bir kişi adına kesilir.
Bu hükümler Hanefi ve Şafii mezhepleri başta olmak üzere İslam fıkhının genelinde kabul görür.
